ماه: بهمن ۱۳۹۸

کلاس فلنج ها یکی از مواردی است که در انتخاب فلنج مناسب جهت استفاده بر روی خطوط لوله باید مد نظر قرار دهیم. فلنج ها قطعات دیسکی شکلی هستند که در صنایع خطوط لوله مورد استفاده قرار می گیرند. این قطعات می توانند انواع لوله، شیرهای صنعتی (valve)، دستگاه ها و تجهیزات ابزار دقیق را بر روی لوله و به دیگر اجزا متصل کنند. استفاده از فلنج ها در انواع اتصالات خطوط لوله شاید پرهزینه تر از عملیات جوشکاری باشد اما مزیت هایی را نیز پس از نصب به دنبال خواهد داشت. در صورتی که خطوط لوله و دیگر تجهیزات را با استفاده از جوشکاری به یکدیگر متصل کنیم، آنگاه در حین تعویض یا تعمیر این موارد نیاز به برشکاری و جوشکاری مجدد داریم که همین موارد می توانند انرژی و وقت زیادی را هدر دهند اما در صورتی که از فلنج ها برای متصل کردن اجزای خطوط لوله استفاده کنیم تنها با باز و بسته کردن چند عدد پیچ و مهره می توانیم اتصال را جدا کرده و مجدداً ببندیم.

اتصال فلنج ها

فلنج ها برای متصل کردن دو جزء به یکدیگر به صورت جفت و هم پیشانی قرار می گیرند. اصطلاح هم پیشانی به این معنی است که فیس هر دو فلنج روبروی هم قرار گرفته و سپس با استفاده از پیچ و مهره ها بسته می شوند. بسته به کلاس هر فلنج سوراخ های متعددی بر روی آن وجود دارد که درون آن ها پیچ قرار می گیرد و با استفاده از مهره هایی بسته می شوند. به منظور آب بندی فلنج ها نیز از قطعات آب بند (gasket) در بین دو فلنج استفاده می شود.

آب بندها یا گسکت ها بنابر ماهیت، دما و فشار سیال انتخاب می شوند. این قطعات در تماس با سیال قرار می گیرند و در صورتی که جنس آن ها با سیال همخوانی لازم را نداشته باشد به زودی تغییر شکل می دهند و موجب بروز نشتی در فاصله بین دو فلنج خواهند شد.

کلاس فلنج ها

کلاس فلنج ها براساس دو استاندارد جهانی مشخص می شود. هر کدام از این استانداردها کلاس های مختلفی از فلنج ها را در زیرمجموعه ی خود قرار می دهند. میزان تحمل فشار سیال در این دو استاندارد متفاوت است. کلاس فلنج را متناسب با فشار، دما و ماهیت سیال مشخص کرده و مورد استفاده قرار می دهند. در صورتی که کلاس فلنج متناسب با این فاکتورها بر روی خط لوله بسته نشود، فلنج نمی تواند فشار و دمای سیال را بسته به جنس و میزان استحکام خود تأمین کند.

کلاس فلنج براساس استاندارد ANSI B16,34

فلنج های کلاس ۱۵۰، ۳۰۰، ۴۰۰، ۶۰۰، ۹۰۰، ۱۵۰۰ و ۲۰۰۰ در زیر مجموعه ی این استاندارد قرار می گیرند. این فلنج ها میزان فشار را بر حسب واحد PSI تحمل می کنند.

کلاس فلنج براساس استاندارد ISO

فلنج های کلاس ۲۰۰۰، ۳۰۰۰، ۵۰۰۰، ۱۰۰۰۰ و ۱۵۰۰۰  در زیرمجموعه ی این استاندارد هستند. فشار اسمی در این فلنج ها با PN نمایش داده می شود که بر حسب BAR خواهد بود. به طور مثال فشار ۳۰PN نشان دهنده ی میزان تحمل فشار به اندازه ی ۳۰ BAR است. این فلنج ها تحمل فشار بیشتری نصبت به فلنج های معرفی شده در استاندارد ANSI B16,34  دارند.

گفتیم که فلنج ها با استفاده از پیچ و مهره ها (BOLTING) به یکدیگر وصل می شوند. بر روی هر فلنج سوراخ هایی وجود دارد که پیچ و مهره ها درون آن ها قرار گرفته و بر روی گسکت ها فرود می آیند و اتصال مستحکمی را بین دو فلنج ایجاد می کنند. کلاس فلنج در تعدد این سوراخ ها مؤثر خواهد بود. هر چقدر کلاس فلنج بالاتر باشد یعنی فلنج فشار بیش تری را تحمل می کند و بنابراین به میزان استحکام بیشتری برای اتصال دو جزء به یکدیگر نیاز دارد. در کلاس های بالای فلنج ها تعدد سوراخ های موجود بر روی فلنج بیشتر می شود و متعاقباً استفاده از پیچ و مهره ها نیز بیشتر شده و اتصال محکمی بین دو فلنج ایجاد می شود.

کلاس فلنج در اتصال اجزای هات تپ

در عملیات هات تپ و در صورتی که اتصال و ولو به صورت پیوسته ساخته نشده باشند، از چهار فلنج برای شکل گیری دو اتصال استفاده می کنیم. با استفاده از این چهار فلنج اتصالات خطوط لوله را به ولو و ولو را به دستگاه هات تپ متصل می کنیم. پیش از اینکه کلاس فلنج را مشخص کنیم باید مؤلفه های مربوط به سیال درون لوله را مشخص کرده و متناسب با این مؤلفه ها فلنج های مناسب را انتخاب کنیم. پس از جمع آوری اطلاعات اولیه در رابطه با ماهیت سیال، فشار و دمای آن می توانیم کلاس فلنج و جنس آن را انتخاب کنیم. کلاس فلنج و جنس آن باید به گونه ای انتخاب شود که در حین عملیات هات تپ و همچنین پس از اتمام عملیات، هیچ گونه تغییر شکلی در استحکام اتصال و آب بندی فلنج ها رخ ندهد.

ابزارآلات بسیاری در کارگاه هات تپ وجود دارند. در کارگاه هات تپ عملیات گوناگونی برای ساخت اتصالات و تعمیر و پردازش ماشین آلات انجام می شود. نگهداری دستگاه هات تپ در محل کارگاه هات تپ انجام می شود. این دستگاه ها نیاز به شرایط خاص نگهداری دارند و نیز باید به صورت ادواری بازرسی شوند تا اگر نقص ایمنی و فنی دارند برطرف شود. همچنین قسمتی از کارگاه به انواع عملیات جوشکاری، برش کاری، تراشکاری، فرزکاری، پخ زنی و بِوِلینگ اختصاص دارد. هر کدام از این اعمال دارای ابزارها و ادواتی هستند که نیاز به نگهداری مناسب داشته و همچنین در حین استفاده از آن ها باید اصول ایمنی مربوطه را رعایت کنیم. تمامی ابزارآلات و ادوات مورد استفاده در کارگاه هات تپ می توانند دارای دمای بالا و پاشش جرقه در حین استفاده باشند و یا لبه ها و سری های تیزی دارند که ریسک زیادی در استفاده از آن ها وجود دارد. بنابراین هر ابزار و ادواتی، شرایط خاصی برای نگهداری و استفاده خواهد داشت.

ایمنی نگهداری از ابزارآلات

در تمامی کارگاه ها و محیط های کاری و هم چنین در کارگاه هات تپ ابزارآلات برقی و دستی به چشم می خورند که در موارد گوناگونی کاربرد دارند. این ابزارها در پیشروی کارها و بسیاری عملیات کمک رسان هستند اما در صورت رعایت نکردن نکات ایمنی و نکات فنی می توانند به پرسنل کاری آسیب برسانند.اقدامات ایمنی و اطلاع از نحوه ی صحیح استفاده از ابزارآلات در جلوگیری از بروز حادثه مؤثر خواهد بود.

استفاده از ابزارنامناسب در حین انجام کار، عدم دقت کافی در حین کار با ابزار، ,دم تحصیل مهارت و آموزش مناسب در رابطه با ابزار، حمل و نگهداری ابزار به شیوه ی نادرست و بدون حفاظ، استفاده از ابزارآلات بدون سیم اتصال به زمین، استفاده از ابزارآلاتی با ارگونومی نامناسب و وزن سنگین، همگی از مواردی هستند که می توانند حادثه آفرین باشند و سلامت کارکنان را تهدید می کنند.

نحوه ی نگهداری ابزارآلات دستی

ابزارهای دستی را پیش از نگهداری در محل خاص خود، به خوبی تمیز می کنیم. برای از بین بردن روغن، گریس و خاک اره ی موجود بر روی این ابزارآلات از پارچه ای که الیاف آن از صدف و ترپتین ساخته شده استفاده می کنیم.

پس از تمیز کردن ابزارآلات باید از زنگ زدگی و اکسید شدن آن ها جلوگیری کنیم. استفاده از روغن ماشین و یا روکش موم خمیر می تواند از زنگ زدن این ابزارآلات جلوگیری به عمل آورد.

این ابزارها باید درون جعبه یا در قفسه های مخصوص و یا درون جعبه ابزار نگهداری شوند.

نحوه ی نگهداری از ابزارآلات برقی

این ابزارها باید به دور از رطوبت نگهداری شوند. ذخیره کردن این ابزارهای در فضاهای تمیز و منظم بسیار مهم است. تهویه مناسب محیط سبب می شود تا عوامل آسیب رسان به طور مداوم در معرض ابزارآلات قرار نگیرند.

برای پاک کردن روغن ها و آلاینده هایی که در حین کار به بدنه ابزار چسبیده اند می توانیم از مسواک و پارچه های نرم استفاده کنیم.

ابزارآلات برقی از قطعات گوناگونی تشکیل شده اند که با پیچ های متعددی به یکدیگر مصل می شوند. با هر بار ذخیره سازی دستگاه در محل مناسب باید تمامی این پیچ ها و به خصوص پیچ های نگهدارنده را بررسی کنیم تا اگر شل هستند نسبت به محکم کردن آن ها اقدام کنیم.

برخی از اقطعات این ابزارآلات نیاز به روغن کاری دارند. این قطعات درون دفترچه راهنما مشخص شده اند. می توانیم با مطالعه ی دفترچه راهنمای هر ابزار نسبت به روغن کاری قطعات مختلف آن اقدام کنید.

سیم و سیم پیچی های برخی از ابزارآلات در حین استفاده عیان است. این ضروری است که این سیم ها بررسی کنیم تا لخت نباشند. لخت بودن این سیم ها خطر برق گرفتگی را به دنبال خواهد داشت. ضمناً این ابزارآلات باید حتماً دارای سیم اتصال به زمین باشند.

پره ها و اجزای برنده ی این ابزارها باید به صورت ادواری بررسی شوند و در صورتی که کند شده اند و یا کارایی خود را از دست داده اند باید نسبت به تیز کردن و تعویض این قطعات اقدام کنیم.

نگهداری دستگاه هات تپ به دلیل حساسیت بالای این ماشین نسبت به آلاینده های محیطی لازم و ضروری است. این دستگاه با قیمت های گزاف خریداری می شود و هزینه های ساخت قطعات و تأمین آن ها برای این ماشین بسیار بالا خواهد بود. بنابراین لازم است تا نگهداری از دستگاه هات تپ پس از اتمام عملیات هات تپ در دستور کار عوامل و تیم کارگاهی قرار گیرد.

نگهداری از تمامی ادوات، ماشین آلات و ابزارآلات در محل کارگاه هات تپ دارای ضرورت و اهمیت هستند. نگهداری از این تجهیزات هم عمر آن ها را افزایش خواهد داد و هم موجب ارتقای ایمنی خواهد شد. هرچه این تجهیزات به درستی نگهداری شوند، کارکرد درست خود را حفظ می کنند و بنابراین در زمان عملیات به درستی وظیفه ی خود را اجرا می کنند.

نگهداری و جایگذاری صحیح ادوات ایمنی تردد کارکنان را در محیط کارگاه افزایش می دهد. زمانی که هر ابزار به طور دقیق و ایمن در جای خود مستقر شده و نگهداری شود، حوادث احتمالی درون کارگاه نمی توانند نشأت گرفته از جایگذاری و مستقرسازی نادرست تجهیزات باشند.

بسیاری از تجهیزات بنابر ساختار و سیستمی که دارند نباید در معرض برق، آب یا گاز قرار بگیرند. این تجهیزات را بنابر میزان ریسک احتمالی، تا جای ممکن از منبع حادثه آفرین دور می کنند.   

همچنین با نگهداری درست از تجهیزات و ابزارآلات، هزینه های تأمین، تولید و یا تعمیر تجهیزات کاهش می یابد و تیم به لحاظ اقتصادی نیز رشد کرده و حرکتی رو به جلو خواهد داشت.

نگهداری از دستگاه هات تپ تنها یک مورد از الزامات نگهداری تجهیزات و ادوات عملیاتی هات تپ است.

نگهداری از دستگاه هات تپ

دستگاه هات تپ وظیفه ی برش زدن دیواره لوله را در عملیات هات تپ برعهده دارد. در پروژه های هات تپ خطوط لوله و یا مخازن ذخیره کننده ی سیالات را هدف کار قرار می دهیم. در این عملیات بدون خارج کردن خطوط لوله از سرویس دهی بر روی آن ها برشی ایجاد می کنیم و سیال موجود در این لوله ها یا مخازن را توسط لوله های انشعابی به مناطق یا واحدهای دیگری انتقال می دهیم.

دستگاه هات تپ در این عملیات نقش اصلی را ایفا می کند و این نقش برش زدن دیواره ی لوله یا مخزن ذخیره سازی است.

این دستگاه در سایزهای مختلف از کوچک تا اور سایز ساخته می شود و اجزای برش دهنده ی آن که کاتر نام دارد نیز دارای سایزها و اندازه های مختلف است. این دستگاه به همراه اتصالات و ولو بر روی خط لوله نصب می شود و دیواره ی لوله را برش می دهد تا سیال درون لوله در دسترس قرار بگیرد.

پس از اتمام فرایند برش لوله دستگاه از روی خط لوله جدا می شود و مأموریت آن به پایان می رسد اما اتصالات و ولو بر روی خط لوله باقی می مانند.

به منظور نگهداری از دستگاه هات تپ، آن را بعد از جدا شدن از مجموعه ی فوق باید از فاز عملیاتی به محل کارگاه منتقل کنند. دستگاه باید با استفاده از جرثقیل های مجزای سقفی و یا سکوهای ایمن در قسمتی از کارگاه که آلودگی کمتری در اتمسفر خود دارد و حمل و نقل ابزارآلات یا ماشین آلات در آن کم تر است، مستقر شوند.

 در طول عملیات هات تپ و بنابر ماهیت این عملیات، سیالات گوناگونی در کانکشن های دستگاه و محفظه های آن نفوذ می کند.

پس از انتقال دستگاه به کارگاه برای نگهداری دستگاه هات تپ ابتدا محفظه ها و کانکشن های آن را به طور دقیق تمیز می کنند. سپس درون این محفظه ها را با گازوئیل پر می کنند. همچنین با استفاده از پارچه این محفظه ها را می پوشانند تا در معرض عوامل خورنده ی اتمسفر قرار نگیرد.

الماسه های کاتر نیز در زمان نگهداری دستگاه هات تپ و پس از پایان هر عملیات به دقت مورد بررسی قرار و بازبینی قرار می گیرند تا اگر کند شده اند و کارایی لازم را برای عملیات هات تپ بعدی ندارند، عوض شوند و جای خود را به الماسه های نو بدهند.

نگهداری دستگاه هات تپ در مدت استقرار این دستگاه در کارگاه به درستی انجام می شود اما پیش از شروع عملیات جدید باید تست گیری و بازرسی های جداگانه را به منظور کارکرد صحیح و ایمن دستگاه به عمل آوریم تا در زمان عملیات با نقص فنی مواجه نشویم.