اسپلیت تی و زاویه نصب

ساخت اسپلیت تی اصلی ترین و تعیین کننده ترین فرایند در انشعاب گیری خطوط لوله به شمار می رود و صحت عملکرد اتصال تا حدود زیادی وابسته به کیفیت اتصالی است که ساخته می شود، اما نصب اتصال روی لوله و شرایط آن نیز از اهمیت بالایی برخوردار است، علی الخصوص زمانی که عملیات روی خطوط لوله زاویه دار، یا عمودی انجام خواهد شد، شرایط نصب کمی دشوارتر می شود.

مجری فرایند نصب اسپلیت تی روی لوله می بایست در نظر داشته باشد که زاویه و راستای نصب در هر جهتی هم که باشد وی می بایست کار خود را به نحو احسن انجام دهد. پیچیده شدن فرایند نصب توجیهی برای اهمال در آن نخواهد بود. راستا و جهت نصب اسپلیت تی کاملاً بستگی به نوع کاربری انشعابی دارد که قرار است روی لوله نصب شود. راستا و زاویه لوله انشعابی که در طراحی پایپینگ و توسط مهندسین پایپینگ ترسیم شده است، تعیین کننده راستا و زاویه اتصالی خواهد بود که روی لوله نصب خواهد شد.

بازرسی اسپلیت تی اسپلیت تی اسپلیت تی و زاویه نصب IMG 3800 3
اتصال split tee

فرایند نصب اسپلیت تی به این شرح است که ابتدا پد بالایی را روی قسمتی از لوله که عملیات انشعاب لوله روی آن انجام می شود قرار می دهیم. سپس پد پایینی را جای گذاری کرده  واز طریق جیم پلاک یا سایر ابزارهای نگهدارنده سعی می کنیم این دو بخش را حول لوله به هم قفل کنیم. حین نزدیک کردن دو پد به یکدیگر باید دقت داشته باشیم که از جانب می بایست با یکدیگر فیت باشند تا ایرادی در جوشکاری و محل نصب اسپلیت تی ایجاد نشود. در واقع حین نصب از دو حیث می بایست حساسیت داشته باشم. اول این که جداره پدها، یا دو سر ابتدایی و انتهایی شان با هم منطبق باشد و دوم این که زاویه قرارگیری اتصال صحیح باشد.

در صورتی که انشعاب گیری به صورت عمودی از بالا باشد کار چندان دشواری برای نصب اسپلیت تی وجود نخواهد داشت و این حالت ساده ترین حال در نصب اتصال split tee روی لوله محسوب می شود. اما در صورتی که عملیات به صورت عمودی و از پایین انجام می شود، فرایند نصب کمی دشوار می شود، چرا که پد رویی اتصال که حاوی نیپل و فلنج می باشد در زیر قرار کرفته و تنظیم و تراز کردن آن با توجه به وزن بیشتری که دارد کمی دشوارتر است.

در خصوص عملیات های انشعاب گیری خط لوله به صورت افقی نیز دشواری های خاصی پیش روی نصب کننده split tee قرار خواهد اشت، چرا که لوله اصلی در راستای عمود بوده و اتصال اسپلیت تی مدام در معرض سر خوردن و به حرکت به پایین است. قرار گرفتن اتصال در محل دقیق مشخص خود فرایندی است که می بایست نسبت به آن اهتمام و دقت ورزید. می توان با استفاده از تسمه های متصل به جرثقیل split tee را در سر جای خود نشاند و در همان جا تنظیمان مربوط به تراز نمودن و زاویه داده آن به نحو صحیح را به انجام رساند. اتصال اسپلیت تی سنگین وزن ترین اتصال میان اتصالات خطوط لوله است و به همین دلیل فرایند نصب و تنظیم مکان آن دشوارتر از سایرین می باشد. از این حث می بایست تا جای ممکن دقت کافی را به خرج داد.

جوشکاری اسپلیت تی روی خط لوله اسپلیت تی اسپلیت تی و زاویه نصب IMG 4263
اسپلیت تی

در خصوص عملیات های انشعاب گیری روی خطوط لوله زاویه دار نیز توجهات کافی را مبذول داشت تا اتصال در مکان صحیح و دقیق خود قرار بگیرد. اهمال در خصوص این آیتم می تواند به قیمت زیر سؤال رفتن کل عملیات انشعاب گیری خط لوله می شود. طراحی پایپینگ معمولاً بر اساس یک سری ضرورت ها و اصولی انجام می شود و بر اساس همین اصول برای انشعاب جدید و متعاقب آن اتصال اسپلیت تی مکان دقیقی مشخص شده است. در صورتی که مجری عملیات ساخت اسپلیت تی و نصب آن در این خصوص بی دقتی کند، فرایند ممکن است موضوعیت خود را از دست بدهد.

ساخت اسپلیت تی و جوشکاری

ساخت اسپلیت تی با توجه به حساسیت بالایی که به لحاظ کارکردی روی خط لوله دارد از اهمیت زیادی برخوردار است. کارکرد نادرست آن به معنی بروز نشتی در محل انشعاب خواهد بود که طبیعتاً تبعات بالایی به همراه خواهد داشت. حتی ممکن است واحدهای صنعتی پالایشگاهی و پتروشیمی برای رفع ایراداتی از این نوع بخش یا تمام فرایندهای جاری خود را متوقف کنند تا بتوانند ایراد یاد شده را رفع کنند که این امر به هیچ عنوان قابل توجیه نخواهد بود. هزینه های سربار ناشی از رفع ایرادات بسیار بیشتر از هزینه هایی خواهد بود که به صورت پیشگیرانه و به منظور ساخت اسپلیت تی با بهترین کیفیت متوجه مجتمع صنعتی خواهد شد. از این رو در فرایند ساخت اسپلیت تی می بایست نسبت به این فاکتور اهمیت ویژه را مبذول داشت تا در زمان بهره برداری از مزایای آن که همان عملکرد صحیح اتصال در دراز مدت می باشد بهره برد.

جوشکاری اسپلیت تی اسپلیت تی ساخت اسپلیت تی و جوشکاری IMG 1422 3
جوشکاری اسپلیت تی split tee

در حین ساخت اتصال اسپلیت تی مهم ترین نکته رعایت متغیرهای تعیین کننده در جوشکاری قطعات splt tee می باشد. در صورتی که اصول و رویه های جوشکاری قطعات روی همدیگر، و نیز جوشکاری اتصال روی خط لوله درست رعایت شوند تا حدود زیادی می توان از عملکرد آن در درازمدت مطمئن بود. اتصال وقتی روی مجموعه می نشیند و سیال درون آن به جریان می افتد از جوانب متعدد تحت فشار خواهد بود و می بایست تمامی آن ها را کنترل و رفع کند. فشار سیال ککه با تعییر زاویه از خط لوله اصلی به خط انشعابی وارد می شود یکی از آن هاست. فشار دیگر از جانب خود خط لوله اصلی وارد می شود؛ از آن جا که بخشی از این لوله به منظور انشعاب گیری و به اندازه سایز انشعاب بریده شده است، لوله از ناحیه بریده شده متوجه فشار خواهد بود و اگر اسپلیت تی نتواند فشار وارده را تحمل و خنثی نماید با تغییر شکل لوله مواجه خواهیم بود که امری ناخوشایند محسوب می شود.

جوشکاری اسپلیت تی باید به نحوی باشد که اتصال بیشترین ضریب تحمل را در برابر کشش مجموعه داشته باشد. بر حسب مشخصات فنی خط و محاسبات انجام شده م توان حد نهایی کشش را محاسبه کرد و دستورالعمل جوشکاری را به نحوی تدوین کرد که جوش مربوطه تنش کششی مذکور را تحمل نماید. همچنین شکست شکافی در ناحیه جوش از دیگر خطراتی است که یک جوش نامناسب را تهدید می کند. جوشکاری قطعات split tee باید به نحوی باشد که در نواحی خطوط جوش دچار شکست در خط جوش نشویم و شکافی از این ناحیه متوجه اتصال نشود، چرا که در صورت بروز این ایراد عملاً جوشکاری فاقد صلاحیت و اتصال بی کیفیت محسوب می شود.

جوشکاری اسپلیت تی باید همچنین مقاومت کافی در برابر خمش ریشه ای و سطحی و همچنین خمش جانبی وارده بر خود را نیز داشته باشد. در این خصوص نیز می بایست دستورالعمل جوشکاری اسپلیت تی خطوط راهنما و نقشه راه را به خوبی ترسیم کرده باشد تا از بروز ایراد از این حیث نیز جلوگیری شود. تمامی این متغیرها می توانند بر خروجی نهایی کار تأثیر داشته باشند و اهمال در خصوص شان هرگز قابل توجیه نیست. احتمال بروز خمش در ناحیه خط جوش بسیار بالاست و اتصال باید به نحوی جوشکاری شود که از روی دادن چنین سانحه ای پیشگیری شود.

در صورتی که با قطعات معمول امکان ساخت اسپلیت تی به نحوی که تمامی متغیرهای فوق را پوشش دهد وجود نداشته باشد چاره ای حز استفاده از قطعات پشتیبان برای اتصال نخواهد بود. آن چه که ضروری است ساخت اتصال اسپلیت تی به نحوی است که به مطمئن ترین طریقه ممکن فشارهای وارده از ناحیه سیال، خط لوله و شرایط محیطی را تحمل نماید.در راستای نیل به این هدف استفاده از هر ابزاری جایز خواهد بود. به همین منظور می توان از قطعات تقویت کننده برای تحکیم خطوط جوش استفاده کرد. برای مثال جهت تقویت خط جوش لب به لب پد و نیپل split tee می توان از یک پد دو تکه تقویت کننده سدل مانند استفاده کرد که از دو جانب همچون یک سدل روی پد می نشیند و خط جوش مذکور را تقویت می کند. می توان با استفاده از یک نیپل تقویتی دیگر در گلوی اسپلیت تی، هم این خط جوش و هم خط جوش میان نیپل و فلنج اسپلیت تی را مجددا تقویت کرد.

split tee اسپلیت تی ساخت اسپلیت تی و جوشکاری IMG 1428 3
نصب اسپلیت تی

البته لازم به ذکر است انجام این اقدامات نباید به قیمت تحمیل بار و وزن اضای به مجموعه انجام شود و استفاده از قطعات پشتیبان فقط زمانی توجیه خواهد داشت که راه دیگری برای تحویل اسپلیت تی با کیفی وحود نداشته باشد. در نهایت و در صورت استفاده از این اتصالات تقویتی، به منظور کاهش فشار ناشی از وزن اسپلیت تی بر خط لوله، می توان یک ساپورت در زیر split tee ساخت و به این ترتیب وزن اتصال را بر آن بار کرد تا لوله کمترین فشار را از ناحیه اتصال متحمل شود.

رعایت این نکات بخشی از اصولی است که در ساخت اسپلیت تی می بایست مورد توجه قرار گیرند. در غیر این صورت نمی توان محصول ساخته شده را دارای اطمینان و کیفیت کافی دانست. فرایند ساخت اسپلیت تی بر حسب شرایط فنی و محیطی تغییر خواهد کرد. از این رو به کار گماردن تیم مجرب برای ساخت این اتصال از وظایف اصلی سازنده اسپلیت تی محسوب میشود. این تیم می بایست بر حسب تغییر شرایط کاری بهترین تصمیم را بگیرد و بهترین اتصال را که مناسب با شرایط کاری مجتمع صنعتی خواهد بود تحویل ایشان بدهد.

اسپلیت تی– ساخت اسپلیت تی- split tee

اسپلیت تی ضد زلزله

کلیه اتصالات خطوط لوله و مخازن از جمله اسپلیت تی برای نصب و کارکرد مناسب در محل خط می بایست شرایطی را دارا باشند که استحکام و ضریب مقاومت در برابر فشارها یکی از آن ها محسوب می شود. حین طراحی و ساخت اسپلیت تی باید به این نکته توجه داشت که این اتصالات در مرحله بهره برداری از دو ناحیه تحت فشار خواهند بود. یکی فشارهای فنی که  از ناحیه خط لوله، سیال و سایر تجهیزات نصب شده در خط وارد می شود. این فشار از مشخصات فنی خط برمی آید و طبیعتاً سازنده اسپلیت تی تدابیر لازم در خصوص آن را اتخاذ کرد.

اما اسپلیت تی از ناحیه خارجی نیز می تواند متحمل فشار شود. این فشار فشار خارجی بر اتصال خواهد بود و می تواند تأسیسات و محل اتصال را در معرض خطر قرار دهد. البته این فشار چنان که از نامش پیداست کاملاً به شرایط محیطی و محل نصب اسپلیت تی مرتبط است و سازنده اتصال باید در خصوص محل نصب آن تحقیقات و بازدیدهای لازم را انجام داده باشد تا میزان فشار وارد از این ناحیه بر اسپلیت تی را برآورد کند.

اتصال اسپلیت تی در شرایطی تحت فشار محیطی قرار خواهد داشت که از ناحیه خارجی بر آن نیرو وارد شود. طبیعی است زمانی که اتصال در ارتفاع و روی خطوط لوله نصب می باشد هیچ گونه فشار خارجی بر آن وارد نمی شود. در این شرایط فقط مقاومت اسپلیت تی در مقابل جریان هوا و رطوبت و ماوردی از این دست حائز اهمیت است. اما بیشترین فشار محیطی زمانی به اتصال وارد خواهد شد که اسپلیت تی در عمق زمین و روی خطوط لوله ای نصب شده باشد که در عمق زمین کار گذاشته شده اند. از آن جا که پس از اتمام عملیات انشعاب گیری خط لوله روی آن خاک ریخته می شود فشاری از ناحیه وزن خاک بر اتصال وارد خواهد آمد که می تواند آسیب رسان باشد. اسپلیت تی ساخته شده و نصب شده روی خط لوله باید توان مقاومت در برابر وزن خاک را داشته باشد. بدیهی است هر چه اتصال در عمق بیشتری باشد فشار بیشتری از ناحیه وزن خاک متوجه آن خواهد شد و بنابراین باید ضریب مقاومت بالاتری داشته باشد. بنابراین بر حسب شرایط محیطی فرایند طراحی و مهندسی کار و ساخت نیز دچار تغییراتی خواهد شد. میزان و کیفیت این تغییرات بستگی به استانداردها و تجارب و دانش مهندسی تیم طراح اتصال خواهد داشت.

نصب اسپلیت تی به منظور هات تپ اسپلیت تی اسپلیت تی ضد زلزله IMG 3310
اسپلیت تی

اما اسپلیت تی در عمق زمین در معرض سوانح دیگری نیز قرار دارد که توجه بدان ها امروز دیگر بسیار حائز اهمیت است. وقوع زلزله یکی از محتمل ترین سوانحی است که می توان به طرز محسوسی سیستم پایپینگ و خطوط انتقال لوله در هر بخشی را تحت تأثیر خود قرار دهد و چنان که می دانیم تأثیر احتمالی سانحه ای مثل زلزله روی سیستم های خطوط لوله نامنسجم مهیب خواهد بود. برای مثال می دانیم که خطوط لوله انتقال گاز بخش بزرگی از شبکه انتقال خطوط زیرزمینی را در محیط های شهری و بین شهری را پوشش می دهند. در صورتی که این خطوط  و اتصالات آن ها به یکدیگر استحکام و مقاومت کافی را نداشته باشند در صورت بروز زلزله ممکن است با یک فاجعه انسانی مواجه شویم.

در خصوص پالایشگاه های نفتی و گازی و مجتمع های پتروشیمی نیز وضع به همین منوال است و بروز کوچک ترین سانحه ای می تواند آسیب های جدی بر مجتمع وارد کند. از این حیث در طراحی و ساخت اسپلیت تی باید این نکته را نیز در نظر گرفت. بنابراین دستورالعمل ساخت این تصال بر این حسب تدوین خواهد شد که پیش بینی وقایع غیر مترقبه نیز در آن شده باشد. اسپلیت تی باید دارای خصیصه هایی باشد که توان مقاومت در برابر لغزش زمین را داشته باشد و بتواند عملکرد خود را همچنان حفظ کند.

ساخت اسپلیت تی مستحکم در برابر زلزله مستلزم افزایش میزان مقاومت آن در برابر تنش های وارده و انعطاف پذیری حداکثری آن در برابر لرزش زمین است. قطعات و اتصالات باید به قدری مستحکم باشند که توان مقاومت در برابر این شرایط را داشته باشند. باید از اتصالات و قطعات پشتیبان برای افزایش میزان مقاومت اتصال بهره برد تا حداکثر ایمنی را در فاز بهره برداری داشته باشد.

شرکت پیشگام صنعت ابزار دارای توانایی در ساخت اسپلیت تی ضد زلزله بوده و آماده است سفارشات مشتریان در این زمینه را پاسخگو باشد. ما بر حسب نیاز مشتری و داده های فنی ای که در اختیار ما قرار خواهد داد، محاسبات را به دقیق ترین شکل ممکن به انجام رسانده و در نهایت اتصالی را برای ایشان تهیه خواهیم کرد که توان تنشی و مقاومت در برابر لغزش زمین را در حد مورد درخواست مشتری به بهترین شکل ممکن دارا باشد. مشتریان گرامی می توانند روی اتصال اسپلیت تی ساته شده انواع تست های مخرب و غیر مخرب را انجام داده و نسبت به کیفیت و ایمنی محصولی که تحویل داده می شود اطمینان حاصل کنند. از آن جا که خروجی های محصولات ما آزمون های لازم را در آزمایشگاه های تست فشار و تست تنش و کشش پس داده اند، لذا می توانیم ادعا کنیم که بر حسب فن آوری حاصله می توانیم به بهترین شکل پاسخگوی نیاز مشتریان در زمینه طراحی و ساخت اسپلیت تی ضد زلزله باشیم. در صورت تمایل و جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید با شماره ۰۲۶۳۴۷۱۷۹۰۰ تماس حاصل کرده و اطلاعات دقیق تر در این خصوص را دریافت نمایید.

اسپلیت تی– ساخت اسپلیت تی- اسپلیت تی ضد زلزله- split tee

ولدولت و کاربرد آن

ولدولت (Weldolet) در کنار طیف گسترده ای از سایر فیتینگ ها، اتصالات خطوط لوله به منظور ایجاد انشعاب جدید روی لوله یا مخزن به شمار می رود. زمانی که یک خط لوله در محل نصب شده است و نیاز داریم که یک خط لوله جدید روی لوله موجود انشعاب دهیم می بایست ابتدا به ساکن ورودی انشعاب جدید را مشخص کنیم. اتصالات خطوط لوله به این منظور استفاده می شوند، چرا که علی الخصوص زمانی که خط به بهره برداری رسیده است امکان نصب یک لوله جدید روی لوله موجود به صورت مستقیم وجود ندارد. به این منظور باید یک اتصال به عنوان حلقه واسط میان خط موجود و خط لوله انشعابی جدید ایجاد کرد. این اتصال می تواند از نوع ولدولت باشد. معمولاً پس از نصب اتصال مذکور یک ولو نیز روی آن نصب می شود تا برنامه ریزان مجتمع صنعتی قادر به کنترل و مدیریت خط انشعابی باشند. برای مثال چه بسا نیاز به آن باشد که خط انشعابی جدید از فعالیت متوقف شود و در عین حال خط لوله اصلی به فعالیت خود ادامه بدهد. در این شرایط می بایست پیشاپیش روی ورودی خط انشعابی یک ولو نصب کرد تا در مواقع نیاز جریان سیال درون آن را متوقف کرد.

ولدولت جزو خانواده اتصالات فاقد سدل محسوب می شود. این اتصالات دارای پدهای سدل پشتیبان نیستند و فقط دارای یک نیپل می باشند که مستقیماً روی لوله جوشکاری می شود. این دسته اتصالات در مقابل اتصالاتی قرار می گیرند که دارای سدل می باشند. از حیث پشتیبانی از نیپل اتصال، فیتینگ ها را می توان به سه دسته تقسیم کرد:

  • اتصالاتی که دارای پوشش های کمربندی تمامی محیطی می باشند و کل محیط خارجی خط لوله اصلی را پوشش می دهند. این دسته اتصالات بیشترین پشتیبانی را از نیپل خود دارند و مستحکم ترین اتصال جهت کنترل فشار سیال و لوله می باشند. اسپلیت تی و اتصالت سدل نیپل تمام محیطی از این دسته محسوب می شوند.
اسپلیت تی نصب شده روی خط لوله کردستان عراق ولدولت ولدولت و کاربرد آن
اسپلیت تی
  • اتصالاتی که دارای پدهای تقویت کننده حول نیپل می باشند اما این پدها جزئی بوده و تمام محیطی نمی باشند. انواع مدل های سدل نیپل از این نوع اتصال ساخته و نصب می شود که دارای کاربردهای متفاوت می باشند.
  • اتصالاتی که به طور کلی فاقد سدل یا هر گونه پد تقویت کننده هستند. در این اتصالات نیپل مستقیما روی خط لوله جوشکاری می شود. گروخ اتصالات O-let از جمله این فیتینگ ها می باشند که ولدولت یکی از آن هاست. در کنار اتصالاتی دیگر نظیر ساکولت و تردولت نیز می باشند که مکانیزم و کاربرد متفاوتی دارند. ولدولت اصولاً اتصالی است که جوشکاری آن روی لوله به صورت سر به سر انجام می شود و وجه تمایز آن با دیگر اتصالات از این دسته نیز در همین نکته می باشد. در جوشکاری سر به سر یا لب به لب یکی از دو قطعه نسبت به خط جوش زاویه ۹۰ درجه دارند.

ولدولت از هر دو سو به صورت پخ خورده و V شکل می باشد که یک سر آن روی لوله قرار داده می شود و روی آن جوشکاری می شود، و روی سر دیگر آن نیز فلنج قرار می گیرد و جوشکاری فلنج روی ولدولت انجام می پذیرد. فلنج به این منظور نصب خواهد شد که ولوی که روی ولدولت می نشیند با فلنج درگیر شده و با آن پیچ و مهره شود. از آن جا که این اتصال فاقد پدهای تقویت کننده است در خصوص جوشکاری آن باید دقت ویژه داشت. تنها ضامن بقای عملکرد ولدولت روی خط لوله کیفیت جوشکاری آن روی لوله است و از این رو جوشکاری انجام شده باید بیشترین ضریب استحکام را برای این اتصال به ارمغان بیاورد. استفاده از جوشکاران متبحر و حرفه ای و مسلط به کار در این زمینه ضروری است.

ولدولت اغلب زمانی استفاده می شود که انشعاب ما به صورت ردیوس برنچ می باشند و فشار خط پایین است. به طوری کلی موارد استفاده از ولدولت در مقایسه با اتصالاتی نظیر اسپلیت تی و سدل نیپل به شرح زیر است:

  • زمانی که نسبت انشعاب به نسبت قطر لوله بسیار کمتر باشد. هر چه این نسبت بالاتر می رود ضریب ایمنی ولدولت به لحاظ فنی کاهش خواهد یافت.
  • زمانی که سایز انشعاب گیری کوچک باشد. برای مثال حتی برای انشعاب گیری ۴ اینچ و ۶ اینچ هم بسیاری از برنامه ریزان به سراغ اتصالتی نظیر سدل نیپل می روند البته این حکم کلی نیست و بستگی به شرایط فنی کار دارد.
  • زمانی که فشار سیال درون خط پایین باشد و به اتصال انشعابی نیروی زیاده از وارد نشود.

در خصوص انتخاب ولدولت به عنوان اتصال انشعابی باید به موارد فوق توجه داشت. در صورتی که این آیتم ها مصداق عملیاتی داشتند دیگر استفاده از اسپلیت تی و سایر اتصالات نظیر سدل نیپل مقرون به صرفه نخواهد بود و می بایست از ولدولت استفاده کرد. بسیاری از پیمانکاران و مجریان عملیات های انشعاب خط لوله این گونه تصور می کنند که در هر حالتی استفاده از اتصالات مستحکم تری نظیر اسپلیت تی بهتر است، در حالی که این گونه نیست. در هر مورد باید از اتصالی بهره گرفت که بیشترین کارایی و کیفیت را برای خط و انشعاب خواهد داشت. اگر قرار بر این باشد که از اتصال اسپلیت تی استفاده شود ولی به خط فشار نامتعارف و وزن اضافی و غیر ضروری بار شود دیگر بهره گرفتن از اسپلیت تی توجیه فنی نخواهد داشت.

اسپلیت تی ولدولت ولدولت و کاربرد آن photo 2017 07 28 17 19 07 1
ساخت اسپلیت تی

انتخاب نوع اتصال برای انشعاب گیری یگی از فرایندها مهندسی کار انشعاب است که پیش از تصمیم گیری اجرایی باید صورت گیرد و انتخاب بهترین و مناسب ترین اتصال مطابق با نیاز و شرایط کار از اصولی است که نباید نسبت به آن بی اهمیت بود. شرکت پیشگام صنعت ابزار با توجه به تجارب چندین ساله خود در زمینه انشعاب گیری از خطوط لوله با تمامی استانداردها، معیارها و شاخص های انتخاب نوع اتصال آشناست و در این زمینه می تواند مشتریان محترم را یاری رساند.

ولدولت– اتصال ولدولت- اسپلیت تی

اتصال اسپلیت تی روی لوله

اسپلیت تی رایج ترین اتصالی است که برای ایجاد انشعاب جدید روی خطوط لوله موجود انتخاب و نصب می شود. این اتصال از آن جا که ماهیت تمامی محیطی دارد هم فرایند ساخت پیچیده تر و دشوارتری نسبت به سایر اتصالات دارد و هم فرایند نصب و جوشکاری اسپلیت تی روی لوله دشوارتر از سایر اتصالات است؛ به همین دلایل هم این اتصال مستحکم تر و مطمئن تر از دیگر اتصالات خطوط لوله است.

فرایند ساخت این اتصال در مقایسه با دیگر فیتینگ ها از این حیث دشوارتر است که اسپلیت تی تنها اتصال دو تکه  تمام محیطی است. البته برخی از سدل نیپل ها نیز دارای این ویژگی می باشند اما بسیار به ندرت مورد استفاده قرار می گیرند و در مواقعی که عموماً سدل نیپل تمام محیطی به عنوان یک گزینه مطرح می شود، اسپلیت تی گزینه بهتری خواهد بود. فیت کردن دو پد اسپلیت تی کار دشواری محسوب می شود. آن ها در کنار یکدیگر می بایست محیط خارجی لوله را تماماً پوشش دهند و روی آن کاملاً فیت شوند. هیچ شکاف و خلأیی نباید میان اسپلیت تی و لوله ای که اتصال روی آن نصب می شود وجود داشته باشد، چرا که این همین شکاف باعث بد جوش خوردن اسپلیت تی به لوله، ایجاد درز و فاصله و در نهایت ناکارآمدی فیتینگ جهت آب بندی کامل خط لوله  و سیال خواهد بود.

همچنین دو لبه جانبی پدها که می بایست روی هم فیت شوند بایستی به نحوی تنظیم شوند که فضای جوشکاری میان شان مساعد باشد. معمولاً برای تقویت جوش از بک استریپ ها یا نوارهای فلزی ما بین پدها روی یک پد نصب می شود تا جوشکاری حین نصب روی آن انجام شود. از آن چه گفته شد می تواند پی به پیچیدگی های split tee نسبت به سایر اتصالات برد. اتصالاتی نظیر سدل نیپل و ولدولت فاقد این مؤلفه ها هستند، سدل نیپل دارای صفحه پد یک تکه است که بخشی از لوله را پوشش می دهد و بنابراین نیازی به حساسیت های فوق ندارد. از سوی دیگر ولدولت نیز به طو کلی فاقد هر گونه پدی می باشد و فقط بخش T شکل اتصال را شامل می شود، بنابراین به طور کلی محلی از اعراب ندارد.

حال و پس از ساخت اسپلیت تی، فرایند نصب آن روی خط لوله نیز دارای حساسیت های خاصی است. نصب اتصال به این نحو است که دو پد بالایی و پایینی هم به لحاظ طولی و  هم فیت شدن با لوله، باید کاملاً بر هم منطبق باشند. هر گونه فاصله یا شکاف یا ناهمانگی میان این دو بخش از اتصال اسپلیت تی می تواند منشأ بروز آسیب باشد. اسپلیت تی گذشته از معدود مواردی که به صورت مکانیکی روی لوله نصب می شود، در اغلب اوقات با فرایند جوشکاری به لوله متصل می شود و از این حیث نصب آن نیازمند جوشکاران حرفه ای و مسلط به فرایند است. تمامی آن بخش از لوله که split tee روی آن می نشیند باید از هر گونه گرد و غبار و رطوبتی پاک و تمیز شود.

در واقع حین نصب اتصال اسپلیت تی روی لوله می بایست از دو جهت به مناسب و دقیق بودن محل نصب توجه داشت؛ یکی این که پدها کاملاً بر هم منطبق باشند و فرو رفتگی و برجستگی در نصب مشاهده نشود. خط جوش کی بایست هماهنپ با هر دو پد اتصال آغاز شود و هماهنگ با آن ها نیز پایان پذیرد. بنابراین نقطه شروع و پایان جوشکاری می بایست مصادف با نقطه شروع و پایان هر دو پد اسپلیت  تی باشد. نکته دوم تراز شدن اسپلیت تی از منظر زاویه قرار گیری است. بسته به زاویه انجام عملیات انشعاب خط لوله و به تبع آن زاویه ای که برای انشعاب جدید مد نظر قرار گرفته شده است، اتصال اسپلیت تی بر همان اساس تنظیم و نصب می شود. اگر انشعاب جدید عمودی و رو به بالا خواهد بود فلنج اسپلیت تی پس از نصب باید در موقعیتی قرار داشته باشد که سطح آن کاملاً موازی با سطح زمین باشد؛ به عبارتی دیگر فلنج باید از هر جانب افق بر زمین باشد و زاویه قرارگیری آن صفر درجه باشد. اگر قرار است انشعاب به صورت افقی باشد نیز شرایط بالعکس خواهد بود؛ یعنی سطح فلنج اسپلیت تی باید کاملاً و از هر جانب نسبت به سطح زمین زاویه ۹۰ درجه داشته باشد. بی دقتی و اهمال نسبت به این نکات می تواند به قیمت تخریب کار تمام شود.

انیمیشن فوق فرایند نصب و جوشکاری اتصال اسپلیت تی ساخته شده روی خط لوله را نشان می دهد. در این فیلم چهار اتصال روی لوله نصب می شوند و سپس روی هر کدام ولو دروازه ای قرار داده می شود. این فیلم گام های اول فرایند انسداد خط لوله را نشان می دهد. چنان که توضیحات گویای امر است این اتصالات به منظور انجام عملیات های انشعاب گرم و انسداد لوله روی خط نصب می شوند. چهار اتصال به منظور انجام گام های بعدی روی لوله متصل و جوشکاری می شوند. اسپلیت تی های مذکور از نوع ساخته شده (Fabricated Split Tee) می باشند که به صورت جوشی روی لوله متصل می شوند.

اسپلیت تی و اتصالات مشابه

اسپلیت تی از اتصالات خطوط لوله است که به آن اتصال سه شاخه دو تکه تمام محیطی نیز گفته می شود. این اتصال چنان که از نام آن بر می آید دارای دو پد سدل مانند است که روی پد بالایی آن اتصالات نیپل و فلنج نصب می شوند. اتصال اسپلیت تی بهترین فیتینگ برای خطوط لوله ای است که حامل سیالات پرفشار هستند. همچنین هر چقدر نسبت سایز انشعاب به سایز لوله اصلی نزدیک تر می شود ضرورت استفاده از split tee بیشتر و بیشتر  می شود. دلیل آن هم ضریب مقاومت بالای آن می باشد.

ساخت اسپلیت تی و نصب آن اسپلیت تی اسپلیت تی و اتصالات مشابه split tees
اسپلیت تی

اتصال اسپلیت تی در مقایسه با سدل نیپل و ولدولت از موارد کاربردی بیشتری برخوردار است چرا که بسیار مستحکم تر از آن هاست. شکل هندسی این اتصالات نیز گویای امر است. اما اتصالاتی نیز داریم که در ظاهر کاملاً مشابه اسپلیت تی می باشند، خصوصاً زمانی که این اتصالات روی خط لوله نصب هستند هیچ تفاوت و تمایزی میان آن ها و split tee حس نمی شود اما از سوی دیگر هرگز دارای قابلیت کاربردی و مقاومت این اتصال نیستند. اصلی ترین این اتصالات نیپل جوشی با سدل تقویت کننده تمام محیطی است که یکی از انواع سدل نیپل محسوب می شود. این اتصال در ظاهر کاملاً مشابه با اسپلیت تی است و همچون آن یک نیپل، یک فلنج و دو پد سدل دارد که به صورت تمام محیطی و کمربندی دور تا دور محیط لوله ار پوشش می دهند اما یک تفاوت میان این اتصال و اسپلیت تی وجود دارد و آن هم مربوط به نحوه ساخت و اتصال آن روی لوله است.

در split tee چنان که می دانیم نیپل به همراه فلنج آن روی پد سدل مانند اتصال جوشکاری می شود و این قطعات با هم یک مجموعه را می سازند. پس از این فرایند است که مجموعه روی لوله نصب و جوشکاری می شود. اما نیپل های جوشی با سدل تمام محیطی از این حیث کارکردی همچون خود سدل نیپل دارند. به این معنا که ابتدا به ساکن نیپل روی لوله جوشکاری می شود و فلنج آن نیز نصب و جوشکاری می شود. تنها پس از این فرایند است که دو پد سدل روی لوله نصب و به هم فیت می شوند تا جوشکاری طولی شان روی لوله انجام شود. بنابراین سدل و نیپل در اینجا جداگانه روی لوله جوشکاری می شوند و از این حیث نمی توان این اتصالات را با اسپلیت تی یکی دانست.

بر حسب فرایند ساخت و نصب متمایزی که این دو اتصال دارند، کاربرد و موارد استفاده آن ها نیز متفاوت خواهد بود. این تفاوت به تفاوت های ماهوی شان بر می گردد که به آن ها کاربردهای جداگانه ای می دهد. برخی از این تفتاوت ها را به شرح زیر بر می شماریم:

  • اسپلیت تی برای فشارهای بسیار بالا مورد استفاده قرار می گیرد. البته نیپل جوشی با سدل تمام محیطی نیز همین طور است اما اگر فشار مجموعه از سقف مجاز قابل تحمل نیپل جوشی فراتر رود چاره ای جز استفاده از split tee نخواهد بود. در اسپلیت تی از آن جا که پد، نیپل و فلنج یک کل انداموار را تشکیل می دهند ضریب مقاومت در برابر فشار سیال و همچنین فشار لوله برای دفرمه شدن به طرز محسوسی افزایش خواهد یافت.
  • هر چه نسبت سایز انشعاب به قطر خط اصلی نزدیک تر شود ضریب اطمینان نیپل جوشی با سدل تمام محیطی کمتر خواهد شد و استفاده از اسپلیت تی توجیه بیشتری خواهد داشت. معمولاً تا نسبت ۷ همچنان می توان از نیپل جوشی استفاده کرد و البته با اتخاذ تدابیر ویژه مهندسی می توان این نسبت را تا ۰٫۸ نیز بالا برد، اما زمانی که این نسبت بالاتر برود دیگر نیپل های جوشی قابل استفاده نخواهند بود. برای عملیات های سایز به سایز خصوصاً زمانی که سایز بالا می باشد استفاده از split tee اکیدا توصیه می شود.
  • هر چه سایز انشعاب گیری از خط لوله بالاتر می رود باز هم توصیه به استفاده از اتصال اسپلیت تی اکیدتر خواهد بود. اسپلیت تی با توجه به ضریب تحمل بالای خود تا سایز ۶۰ اینچ را به سادگی تحمل می کند. اگر اصول ساخت این اتصال به درستی رعیات شده باشد می توان با اطمینان نسبت به مقاومت آن در برابر هر سیالی تا سایز ۶۰ اینچ صحبت کرد، اما در صورتی که تدابیر ویژه در خصوص ساخت آن اندیشیده شده باشد می توان حتی تا سایز ۱۰۶ اینچ نیز از اسپلیت تی بهره برد. تقویت این اتصال، افزودن قطعات پشتیبانی کننده به آن و تبدیل آن به فول سدل و اقداماتی از این دست، مؤلفه هایی هستند که می توان با استفاده از آن ها ضریب تحمل این اتصال در برابر فشار سیال و فشار لوله برای دفرمه شدن را افزایش داد. این مؤلفه ها در نیپل جوشی با سدل تمام محیطی قبل استفاده نیستند. از ین رو در سایزهای بالا توصیه می شود که مجریان و پیمانکاران پایپینگ، هات تپ واز این قبیل پروژه ها تن به ریسک نداده و از تصال اسپلیت تی استفاده کنند.
اسپلیت تی حین نصب و جوشکاری روی خط لوله اسپلیت تی اسپلیت تی و اتصالات مشابه split tee installing
اسپلیت تی

اتصال سه شاخه دو تکه با پوشش تمام محیطی بیشترین کاربرد را در عملیات انشعاب گرم هات تپ دارد. از آن جا که این عملیات خود درارای ماهیت ویژه است و فشار بالایی را به مجموعه وارد می کند بهترین اتصال برای انجام این عملیات اسپلیت تی می باشد. شرکت پیشگام صنعت ابزار صدها عملیات هات تپ را با استفاده از اسپلیت تی با موفقیت به انجام رسانده است و طی سالیان زیدی که از اغلب این پروژه های می گذرد اتصالات نصب شده به بهترین شکل ممکن، بدون هر گونه ایراد نظیر نشتی و سوراخ شدگی کارکرد خود را ادامه داده اند.

ساخت اسپلیت تی انشعاب

اسپلیت تی از جمله اصلی ترین اتصالات هات تپ محسوب می شود که در مقایسه با سایر اتصالات، نقش بیشتری در دوام و طول عمر انشعاب ایجاد شده جدید دارد. در صورتی که فرایند ساخت اسپلیت تی و نصب و جوشکاری آن روی لوله به درستی و مطابق با استانداردها صورت گرفته باشد می توان ادعا کرد که دوام آن به اندازه خود لوله خط اصلی خواهد بود. البته لازم به ذکر است این اتصال محدودیت های را نیز دارد که در مواجهه با آن ها نمی تواند کارکرد خود را ایفا کند و چه بسا ناچار به استفاده از فیتینگ های جایگزین نظیر سدل نیپل باشیم. از جمله این محدودیت ها این است که اتصال اسپلیت تی را نمی توان برای مخازن یا خطوط لوله با سایزهای بالا استفاده کرد. این اتصال دور تا دور لوله را می گیرد و همچون یک لوله سرتاسر قطر خارجی آن را پوشش می دهد. از این رو نمی توان از آن به عنوان یک اتصال برای لوله های سایز بزرگ استفاده کرد. برای مثال برای لوله ای در قطر ۷۲ اینچ استفاده از اسپلیت تی چندان توجیه فنی ندارد و به جای آن ترجیح بر آن است که از سدل نیپل استفاده شود، ولو آن که خط دارای فشار بالا باشد. مخازن نیز از آن جا که قطر بسیار بالایی دارند استفاده از split tee در خصوص شان امکان پذیر نیست. افزون بر این در خصوص خطوط لوله غیر فلزی نیز می توان از اسپلیت تی استفاده کرد اما نصب آن روی لوله باید به صورت مکانیکی باشد نه جوشی.

اسپلیت تی نصب شده روی خط لوله کردستان عراق اسپلیت تی ساخت اسپلیت تی انشعاب
اسپلیت تی

اما در صورتی که شرایط فنی کار اجازه نصب این اتصال را به ما بدهد، بدون شک بهترین اتصال در مقایسه با ولدولت و سدل نیپل محسوب می شود. فرایند ساخت اسپلیت تی در مقایسه با اتصالات دیگر کمی پیچیده تر و دشوارتر می باشد. دلیل آن می تواند موارد زیر باشد:

  • در درجه اول باید گفت split tee در مقایسه با سدل نیپل تعداد قطعات بیشتری دارد. اسپلیت تی دارای یک پد پایینی است که از جانب پایین لوله با پد دیگر هم تراز میشود. این قطعاه را سدل نیپل ندارد. ولدولت به که به طور کلی یک اتصال یک تکه است و مستقیماً روی لوله جوشکاری می شود.
  • در صورتی که نیاز به ساخت فول سدل باشد تعداد قطعات split tee افزایش نیز خواهند بافت. قطعات تقویتی که نقش ساپورت اسپلیت تی را ایفا می کنند می بایست با دقت تمام ساخته و متصل شوند. این اتصال علاوه بر قطعاتی که در split tee به کار می رود دارای قطعاتی برای تقویت سدل و نیپل نیز هست. این قطعات همچون کمربند به صورت دو تکه روی نیپل فیتینگ نصب و گرداگرد آن جوشکاری می شوند. اتصال فول سدل برای عملیات های سنگین با سایز انشعاب و فشار سیال بالا انجام می شوند.
  • نکته دیگر این است که قطعات اتصال اسپلیت تی پیش از نصب روی لوله تمام و کمال روی هم جوشکاری می شوند در حالی که سدل نیپل به این گونه نیست. در split tee پدهای سدل ساخته شده و سپس نیپل روی پد بالایی که انشعاب از آن حاصل می شود جوشکاری خواهد شد. بنابراین در حین جوشکاری این فیتینگ روی لوله در واقع فقط داریم پدهای سدل آن روی روی لوله جوش می دهیم. اما سدل نیپل به این گونه نیست. در سدل نیپل دو قطعه سدل و نیپل جداگانه ساخته می شوند و در محل خط لوله ابتدا نیپل روی لوله جوشکاری می شود. پس از اتمام جوشکاری نیپل است که سدل نیز حول نیپل جوش داده می شود تا موقعیت آن را تقویت کند. بنابراین می توان گفت تنها تفاوت این اتصال با ولدولت این است که در ولدولت دیگر ساپورت یا تقویت کننده نیپل وجود ندارد. این تمایز فرایند ساخت اسپلیت تی را در مرحله پی از نصب دشوارتر و طولانی تر می گرداند.
  • به طور کلی محاسبات، فرایند طراحی مهندسی، سایزبندی دقیق پدهای اتصال به نحوی که بدون کوچک ترین مشکلی حین نصب روی لوله فیت آپ شوند، و مواردی از این دست آیتم هایی هستند که فرایند ساخت split tee را در مقایسه با سایر اتصالات دشوارتر می گردانند.
نصب اسپلیت تی توسط پیشگام صنعت ابزار 02634717900 اسپلیت تی ساخت اسپلیت تی انشعاب
ساخت اسپلیت تی

سازنده این اتصال ضمن داشتن آگاهی کافی از الزامات فرایند ساخت باید توان اجرایی و سابقه درخشانی در زمینه ساخت اتصال اسپلیت تی داشته باشد. در غیر این صورت ممکن است بروزکوچک ترین ایراد تبعات فنی و اجرایی سنگینی بر عملیات هات تپ داشته باشد. تست جوش این اتصال از جمله شاخص های مهم پس از اتمام فرایند ساخت split tee است. بازرسین عملیات باید نسبت به این مسأله هوشیار بوده و دقیق ترین تست ها متناسب با نوع عملیات را برگزینند تا کیفیت اتصال ساخته شده به بهترین نحو ممکن بررسی شود.

بازرس جوش اسپلیت تی باید در درجه اول آموزش های لازم در خصوص تست جوش را سپری کرده و در این زمینه دانش و تجربه کافی را داشته باشد. استفاده از بهترین ابزار برای تست اسپلیت تی از جمله نکاتی است که باید بدان توجه ویژه داشت. با توجه به حساسیت کاربردی ای که این فیتینگ دارد، بهتر آن است که تا جای ممکن از ابزارهای مناسب برای سنحش و تست آن استفاده کرد. ضمن این که انتخاب روش تست جوش نیز از معیارهای مهم در این زمینه است.

چنان که می دانیم روش هایس مختلف و متفاوتی برای تست جوش split tee وجود دارد. بازرس جوش باید تشخیص دهد که کدام روش مطمئن تر و بهتر برای انجام این کار است. در صورتی که فرایند ساخت، بازرسی ساخت و تست این فیتینگ به نحو مناسبی انجام شده باشد می توان مطمئن بود که اسپلیت تی شاخته شده دارای ضریب کارایی بالا بوده و می توان روی آن برای درازمدت حساب باز کرد. اما اگر هر یک از مراحل مذکور دچار ایراد و نقص شوند طبیعتاً باید منتظر تبعات منفی آن در آینده باشیم.

اسپلیت تیساخت اسپلیت تی– سدل نیپل